Stamppot rauwe andijvie met gebakken kaasplak

“Morgen wil ik weer vlees Dien.” Een uitspraak van mijn schoonvader in de periode dat mijn schoonmoeder er lustig op los experimenteerde met vegetarische maaltijden. Dagen achtereen hadden er peulvruchten, granen en noten op het menu gestaan en ineens was hij het zat. Onderstaand recept komt ook van mijn schoonmoeder, maar daar hoorde je hem nooit over klagen. Niemand mist vlees als je deze gebakken kaasplak serveert, het liefst bij een stamppot van rauwe groenten. Bij mijn schoonmoeder kwamen de kaasplakken steevast op tafel als er raapsteeltjes waren, maar die zijn slechts korte tijd verkrijgbaar. Daarom maak ik ze ook bij stamppot van rauwe andijvie. 

Nodig (4 personen)

1200 gram aardappelen

3 dl water

1 theelepel zout

400 gram andijvie

1 1/2 tot 2 dl melk

25 gram roomboter

½ appel

½ ui

Azijn

4 dikken plakken kaas (ongeveer 1 cm dikte)

1 ei

Scheutje melk

paneermeel

zonnebloemolie

Bereiding

Schil de aardappelen, pit ze, snijd ze in vieren en leg ze onder water. Breng het water met het zout aan de kook en kook hierin de aardappelen in 20 minuten gaar.

Spoel de andijvie in ruim water schoon net zolang totdat er geen zand meer vanaf komt. Snijd de andijvie in zo smal mogelijke repen en laat de groente uitlekken in een vergiet.

Maak de appel en de ui schoon en snijd in kleine stukjes.

Klop het ei met een scheutje melk los in een diep bord en giet een flinke hoeveelheid paneermeel in een ander diep bord. Haal de plakken kaas één voor één door het ei en vervolgens door de paneermeel heen. Haal de gepaneerde plakken nogmaals door het ei de paneermeel heen, zodat er een dikke laag paneermeel omheen zit. Dat voorkomt uitlopen.

Giet de aardappelen af, voeg de melk en de roomboter toe en breng het geheel aan de kook. Stamp de aardappelen fijn en roer de andijvie er in gedeeltes doorheen. Roer tenslotte de zeer fijngesneden appel en ui erdoor en eventueel een klein scheutje azijn.

Zorg dat iedereen aan tafel zit als je de kaas bakt. De kaasplak is het lekkerst direct uit pan. Verwarm wat olie in een koekenpan. Leg de kaasplakken erin en keer ze na een tot twee minuten om. Bak daarna de andere kant bruin.

Verdeel de stamppot over de borden en leg er een gebakken kaasplak bij. Of twee,  nog lekkerder!

Zuurkoolpotje met gebakken appel

Als het koud wordt, krijg ik zin in wintergerechten die je van binnen verwarmen. Dit is er zo één. Zuurkool tussen twee lagen puree uit de oven, ook lekker zonder vlees. Met gebakken appelen, uien en kastanjechampignons geef je er toch een bite aan. Zuurkool is witte kool waaraan melkzuurbacteriën zijn toegevoegd om de groente langer houdbaar te maken. Dat noem je fermenteren. Die bacteriën zijn een welkome aanvulling voor je darmflora, maar kool is sowieso goed voor je darmen. Naast de vele voedingsstoffen zit het boordevol vezels die je darmen flink laten werken. 

.

Nodig (4 personen)

500 gram zuurkool

1200 gram kruimige aardappelen

3 dl melk

50 gram roomboter

3 eetlepels paneermeel

3 eetlepels geraspte kaas

Versgemalen peper

Nootmuskaat

Scheutje maggi

2 appels

6 kastanjechampignons

1 ui

Bereiden

Schil de aardappelen, snijd in stukken en kook ze in ongeveer 20 minuten in een bodempje water gaar. Kook ook de zuurkool in een bodempje water.

Verwarm de oven voor op 220 graden Celsius.

Schil de appelen, verwijder het klokhuis met een appelboor en snijd in schijven. Smelt de helft van de boter in een koekenpan en bak de appelschijven aan beide kanten lichtbruin. Schep ze uit de pan en bak daarin vervolgens de uienringen en de schoongeboende en in plakken gesneden kastanjechampignons.

Giet de aardappelen af.

Giet de zuurkool af in een vergiet en laat even uitlekken.

Breng de aardappelen met de melk aan de kook, neem de pan van de warmtebron af, voeg er de andere helft van de roomboter bij en stamp ze fijn. Breng op smaak met peper, nootmuskaat en wat maggi.

Verdeel de helft van de puree over de bodem van een ovenschaal, bedek met de zuurkool, leg de plakjes appel erop en daarop het uien-champignonmengsel. Schep er de overige puree op.

Meng de paneermeel met de geraspte kaas en strooi het over de schotel.

Schuif de schaal in de oven en laat er in 15 tot 20 minuten een goudgeel korstje op komen.

Makkelijke pompoensoep

Gisteren at ik bij De Plak in Nijmegen, waar ik vroeger in mijn studententijd ook al kwam. Toevallig was het vegetarische donderdag, zo las ik op het krijtbord met de dagschotels, zodat er veel gerechten zonder vlees op stonden. Toch kozen mijn tafelgenote en ik voor een gerecht dat al sinds jaar en dag op de menukaart van De Plak staat: kaasgehakt. Er komt geen vlees aan te pas, iedereen roemt erover en de kok houdt het recept angstvallig geheim. Kaas is een goede vervanger van vlees of vis, omdat het boordevol eiwitten zit, maar als je flextarisch eet en dus regelmatig een lapje vlees of vis op je bord hebt liggen, hoef je je daar helemaal niet druk om te maken en kun je rustig een soepje als maaltijd gebruiken.

Vanaf september worden de pompoenen geoogst en laatst kocht er twee op de markt, voor minder dan twee euro per stuk. Ik heb er soep van gemaakt zonder dierlijke ingrediënten. In de loop der jaren is mijn recept steeds eenvoudiger geworden, maar het resultaat niet minder lekker. Ik gebruik de hele pompoen, met uitzondering van de steel en de pitten, en schil hem niet. Lekker met een vers broodje met roomboter.

Nodig 

1 kleine pompoen

2 uien

2 tenen knoflook

Scheut zonnebloemolie

3 kruidenbouillonblokjes (bijvoorbeeld Tuinkruiden van Maggi)

1 liter water

Verse groene kruiden uit de tuin of gedroogde uit een potje (salie, oregano, tijm, selderij)

Flinke eetlepel curry madras (van Jonnie de Boer of zelf een mengsel samenstellen met paprikapoeder, kurkuma, witte peper, koriander- en fenegriekzaad, of andere kruiden die je in huis hebt, als er maar kurkuma in zit, dat altijd een bestanddeel is van kerriepoeder).  

Bereiding 

Borstel de pompoen goed schoon onder stromend water en snijd hem doormidden. Omdat de schil zo hard is, is dat het zwaarste karwei. Voor een hele grote pompoen heb je soms een bijl nodig. Verwijder de pitten en snijd het overige deel in blokjes (met schil). 

Pel en snipper de ui en de tenen knoflook.

Was en hak de groene kruiden.

Verwarm de zonnebloemolie in een ruime soeppan en bak hierin de ui en de knoflook zachtjes aan. Voeg de curry madras toe en roer het geheel door. Voeg de blokjes pompoen in gedeelten toe en roer ze door het ui-kruidenmengsel. Voeg de groene kruiden, de bouillonblokjes en het water toe en laat het geheel aan de kook komen. Laat het mengsel drie kwartier tot een uur zachtjes pruttelen met de deksel op de pan.

Pureer de soep met een staafmixer en verdun hem eventueel met water als je hem te dik vindt. Strooi er eventueel wat verse peterselie of koriander overheen.